Besteed aandacht aan de mores van je team en er gaat een wereld voor je open.
In elk team werk je met afspraken en regels. Over de verzorging van de patiënten en over de gang van zaken op de afdeling. Bijvoorbeeld het aantal toegestane bezoekers per patiënt of dat er om 10 uur koffiepauze is. Dit zijn zichtbare regels en afspraken. Je kunt elkaar hierop aanspreken. Ze zijn meetbaar.
Het handhaven van deze regels hangt af van de waarde die men er aan geeft. Is de regel waardevol en levert het voordeel op, dan zal men zich er eerder aanhouden dan wanneer voordeel en nut niet helder zijn. De regels en afspraken staan vaak ergens beschreven.
Mores
Naast beschreven en meetbare regels heeft elk team haar mores. Mores zijn de ongeschreven regels en gebruiken over hoe je je moet gedragen binnen je team. Mores zeggen iets over de gewoonten, de sfeer, de manier waarop je met elkaar omgaat. Bijvoorbeeld: we gaan pas aan de koffie als iedereen klaar is.
Iemand die niet op de hoogte is van de mores, loopt het risico buiten de groep te vallen. Als je nieuw bent in een team, ga je onbewust op zoek naar de mores. Je wilt een goede indruk maken, je wilt er bij horen.
Wie bepaald de mores in een team?
Mores worden bepaald door het team zelf. Degenen die het langst in het team werken hebben er vaak de meeste invloed op. Mores ontstaan door de tijd heen, en kunnen heel hardnekkig zijn. Vaak wegen de mores zwaarder dan de geschreven regels en afspraken. Om 10 uur is er koffiepauze (de geschreven regel) maar we gaan pas aan de koffie als iedereen klaar is (de ongeschreven regel)
Het gevolg is dat er onduidelijkheid ontstaat over de afspraken.
Mores kunnen ook gaan over bepaalde overtuigingen die gedrag stimuleren. Bijvoorbeeld: een goede verpleegkundige heeft het zichtbaar druk en heeft geen tijd voor koffiepauze. Deze onbewuste overtuiging kan binnen een team voor heel wat turbulentie zorgen. Er wordt vrijwel nooit over gesproken, maar iedereen voelt dat het not done is om koffie te drinken terwijl er nog collega’s bezig zijn.
Waarom zijn mores zo hardnekkig?
Mores gaan over gedrag, over hoe je met elkaar omgaat. De invloed van mores is vaak groter dan die van afgesproken regels.
Ik werkte eens met een team waarin dit pijnlijk zichtbaar werd. In het team had men veel last van collega’s die zich niet aan bepaalde afspraken hielden. Op mijn vraag of ze elkaar daarop aanspreken zei iedereen: ‘nee, dat doen we in dit team niet’. Het bleek dat iedereen zich hield aan de ongeschreven regel: wij spreken elkaar niet aan op het zich niet houden aan de afspraken en regels van de afdeling. Een verwarrende situatie die de ontwikkeling van het team belemmert. Logisch dat in dit team veel over elkaar gepraat wordt wanneer de samenwerking niet lekker loopt.
Zo zijn onze manieren
Wat zou het handig zijn als elk team een boekje heeft getiteld: ‘Zo zijn onze manieren’ Maar die zul je niet snel ergens tegenkomen.
Toch kun je vrij eenvoudig ontdekken wat de mores van je team zijn. Hiervoor moet je jezelf en je teamleden slechts 1 vraag te stellen: wat moet je in dit team doen om er niet meer bij te horen?
Alle antwoorden vertellen je iets over de heersende mores van de afdeling. Welk gedrag moet je vertonen om buiten de groep te vallen? Moet je hiervoor elke dag te laat op je werk komen? Dan gaat de mores over op tijd komen.
Moet je, om er niet meer bij te horen, altijd je pauze nemen, ook al zijn je collega’s nog bezig? Of moet je, om er niet meer bij te horen, je keurig houden aan alle afspraken op de afdeling en dit ook verwachten van je collega’s?
Mores sturen
Mores zeggen iets over de cultuur van je team en zijn niet per definitie verkeerd of storend. Het wordt pas storend wanneer de mores de ontwikkeling van het team of de kwaliteit van het werk belemmeren. Zoals het team dat elkaar niet aanspreekt op ergernissen.
Mores gaan ook over de sfeer in het team en de manier waarop je met de patiënten omgaat. Juist door ook met elkaar te praten over de mores van het team kun je met elkaar de kwaliteit van je werk verbeteren. Is iedereen nog blij met de gang van zaken op de afdeling? Hoe kunnen we dat verbeteren? Wat is hiervoor nodig? Waarom werkt een geschreven regel niet? Welke mores zit hier in de weg?
Teamcultuur
Zorg dat je met elkaar werkt aan een gezonde teamcultuur waarin het veilig en prettig werken is. Het is noodzakelijk om open met elkaar van gedachten te wisselen over de mores in het team. Om dingen hardop uit te spreken, om naar elkaar te luisteren en met elkaar te praten over je droomteam. Praten over je mores hoort hier bij.