Deze communicatie tip gaat je echt helpen!
‘Hoe vind je dat het met je leerdoelen gaat?’ vraagt deelnemer Maarten aan mijn collega trainingsacteur. De acteur antwoord dat het goed gaat. Maarten vraagt haar of ze wil vertellen wat er dan goed gaat. Er ontstaat een gesprek waarin Maarten de ene na de andere vraag stelt. Als ze klaar zijn vraag ik Maarten wat het doel was van zijn gesprek. Hij vertelt dat hij de student wilde confronteren over het achterlopen met haar leerdoelen. Hij is bang dat ze haar stage daardoor niet haalt. De trainingsacteur, ikzelf en alle deelnemers zijn verbaasd. Niemand had gemerkt dat het Maarten hierom ging.
Ik vraag Maarten waarom hij het gesprek opent met een vraag: ‘Hoe vind je dat het met je leerdoelen gaat’. Maarten legt uit dat hij dit altijd doet, het is een soort ijsbreker om eerst een prettige sfeer te creëren. ‘Anders val ik zo met de deur in huis’, zegt hij.
Mijn collega haakt hier op in. ‘Ik zal niet zo snel uit mezelf vertellen dat ik achterloop met mijn leerdoelen, daarom is de vraag hoe ik het zelf vind gaan, niet zo’n goed idee. Zeker niet als je al weet dat jij er iets over wilt zeggen. Ik had de hele tijd het gevoel dat je iets van mij wilde horen, maar ik wist niet wat. Dat maakte het gesprek voor mij onduidelijk.
Ik geef Maarten een van mijn meest effectieve tips:
Wil je iets zeggen, of wil je iets vragen?
We zijn in communicatie altijd een beetje bang om de relatie te verstoren als we iets zeggen wat mogelijk als kritiek ervaren wordt. Mede hierdoor hebben we de neiging om kritiek te verpakken in een vraag. Dit zorgt voor onduidelijkheid, er komt ruis op de lijn. De ander voelt vaak wel aan dat er ‘iets’ gaat komen. Dat er een ‘maar’ aan zit te komen. Bovendien is Maarten keihard aan het werk in het gesprek. Hij moet steeds een nieuwe vraag bedenken.
Bedenk voordat je in gesprek gaat waar het écht over gaat. Heb je iets te vertellen of heb je iets te vragen?
Als je iets te vertellen hebt, geef de boodschap duidelijk, to the point. Dat hoeft helemaal niet te betekenen dat je onvriendelijk moet zijn, je kunt dat prima op vriendelijk toon vertellen. Hard op de inhoud, zacht op de vorm. En heb je iets te vragen, wees dan oprecht benieuwd naar het antwoord.
Bijvoorbeeld:
Maarten wilde iets zeggen over het achterlopen van de leerdoelen. Als hij het verpakt in een vraag klinkt het zo:
‘Vind je dat je goed op schema ligt met je leerdoelen?’
Of zo: Hoe gaat het met je leerdoelen?
Maar omdat hij er iets over wil zeggen is het duidelijker als hij het zo doet:
‘Ik wil het met je hebben over je leerdoelen. Ik heb gezien dat je wat achter loopt.’
Merk je het verschil?
Blijven oefenen met gespreksvaardigheden helpt je bij de samenwerking en in het contact met de zorgvragers. Regelmatig een goede training volgen waarin je ook kunt oefenen met een geschoolde trainingsacteur is een beproefde methode om je gespreksvaardig te maken én houden.