Een veel voorkomend probleem binnen teams is roddelen. Iedereen zegt het af te keuren en iedereen geeft toe zich er wel eens schuldig aan te maken. Moet je dan concluderen dat roddelen er nu eenmaal bij hoort en dat je dit echt nooit kunt uitbannen? Of kun je er met je team een doel van maken? Wij zijn een roddelvrij team.
Een mooi thema om eens binnen het team te bespreken. Om je hierbij te helpen heb ik wat gegevens verzameld over roddelen op het werk. En wat tips om met elkaar het roddelen op zijn minst te verminderen.
Betekenis
De betekenis van roddelen volgens de Dikke van Dale is: ‘opzettelijk slechte dingen van iemand vertellen’
Vaak is de aanleiding een conflict, jaloezie, cultuurverschillen of een wraakactie. Men probeert door te roddelen het eigen falen te verbloemen, de concurrentiestrijd te winnen of zelf op een betere positie te komen. Nu zal het niet altijd zo zwart/wit zijn, maar als je heel eerlijk kijkt naar je eigen motieven om te roddelen, dan klopt het in zeker zin vaak wel. Je roddelt namelijk niet over iemand die je graag mag, of waar je respect voor hebt.
Wandelgangenpraat valt ook onder roddelen. Wanneer er conflicten zijn gaat men eerder over elkaar praten dan met elkaar. En roddelen draagt bij aan tweedeling in het team omdat roddelaars mensen tegen elkaar opzetten. Je hoort erbij of niet. In een team met zogenaamde eilandjes of subgroepjes wordt bijna altijd geroddeld.
Roddelen maakt ziek
Er zijn veel gevallen bekend van mensen die ziek worden omdat zij slachtoffer zijn van roddels op het werk. Roddelen en pestgedrag liggen dichtbij elkaar. Roddelen gaat ten koste van het werkplezier en het zelfvertrouwen. Niet alleen voor het slachtoffer van de roddels. Ook zij die de roddels aanhoren lijden er onder. Zij zijn vaak bang om ook zelf slachtoffer te worden van de roddelcultuur. Er ontstaat een onveilige sfeer in het team. Voor iedereen.
Ook non-verbaal kun je roddelen. Je hoeft niet kwaad te spreken over iemand om toch een gevoel van onveiligheid te creëren. Wanneer je tijdens een teamoverleg iemand smalend aankijkt, je wenkbrauwen optrekt en je ogen ten hemel slaat, is dat genoeg om iemand volledig uit het veld te slaan. Onveiligheid op het werk is voor veel mensen mede oorzaak van een burn-out. Het gevoel er niet bij te horen maakt mensen letterlijk ziek. In een gezonde teamcultuur hoort iedereen er bij.
Over jezelf afroepen
Soms hoor ik het argument dat iemand het min of meer over zichzelf afroept, omdat diegene zich dusdanig gedraagt dat de anderen er wel over gaan praten. Het lijkt een beetje op het argument dat sommige kinderen pestgedrag over zich afroepen op school. Om heel eerlijk te zijn, weet ik niet zo goed hoe je daar goed mee om kunt gaan. Ik denk dat je altijd vanuit je professionele gedrag dient te handelen op je werk. Natuurlijk kun je even stoom afblazen. Emoties horen er bij, maar mogen niet leidend zijn. Het is altijd de moeite waard om met degene met wie je moeite hebt het gesprek aan te gaan. Wanneer je er echt niet uitkomt met elkaar kun je samen hulp zoeken. Daar zijn veel mogelijkheden voor, maar ren niet meteen naar je leidinggevende. Ga het gesprek aan, luister naar de ander en zoek naar openingen om er samen uit te komen.
Over en met elkaar praten
Wanneer je een probleem hebt in de samenwerking met een collega en het zit je echt dwars, dan is het prettig om bij een andere collega te rade te gaan. Je kunt iemand in vertrouwen nemen en jouw probleem bespreken. Tijdens zo’n gesprek praat je over het gedrag van de ander waar jij last van hebt. Je bent op zoek naar een oplossing zodat je weer prettig met elkaar kunt samenwerken. Door met een andere collega van gedachten te wisselen, help je jezelf om het feedbackgesprek voor te bereiden. Het is dus de bedoeling om met de betreffende collega met wie jij moeite hebt, een gesprek hierover te voeren. Hierbij is het belangrijk om met zorg te formuleren, dichtbij jezelf te blijven door de ik-boodschap te gebruiken en respect te hebben voor de ander.
De mores van je team
Samen kun je de mores van je team beïnvloeden. Wanneer je merkt dat men in de praktijk meer over, dan met elkaar praat, dan is het goed om hier eens met elkaar naar te kijken. Niemand wil in een team werken waarin je het risico loopt dat je over de tong gaat; dat geeft een onveilig gevoel. Veiligheid en roddelen in een team gaan niet samen. Houd het roddelen in het team eens tegen het licht en bekijk samen of jullie hier iets aan kunnen doen. En dan gaat het niet over de mate waarin er geroddeld wordt, het gaat er over dát er geroddeld wordt en welk standpunt je hierover als team wilt innemen.
Het begint altijd bij jezelf
Wanneer je met je team besluit om roddelen terug te dringen, het liefst uit te bannen, dan begint dat bij je eigen gedrag. Je zult zelf moeten onderzoeken of en in hoeverre je roddelt. En daarna neem je jezelf voor om te stoppen met praten zodra je merkt dat je aan het roddelen bent. Je kunt ook je collega’s vragen om je scherp te houden en je een seintje te geven zodra je roddelt.
Op deze manier kun je er zelf al veel aan doen om het roddelen in het team terug te dringen. Als alle collega’s dit doen, is roddelen binnen de kortste keren geschiedenis. ‘Roddelen is zo niet meer van deze tijd’
Iets is beter dan niets
Iets doen is altijd beter dan niets doen. Ook als het gaat om roddelen in een team. Beter is het om mondjesmaat succes te boeken dan je erbij neer te leggen dat roddelen er nu eenmaal bij hoort. Soms beweert iemand zelfs dat roddelen nu eenmaal in een cultuur hoort waar veel vrouwen werken. De zorg zou dus nummer 1 roddelcultuur moeten zijn. Ik zal dit altijd proberen te bestrijden. Een slechte eigenschap koppelen aan geslacht is wat mij betreft ontoelaatbaar.
Mannen kunnen multitasken en vrouwen kunnen zorgen voor een roddelvrije werkomgeving. 🙂